Than đá là gì?
Than đá là một loại đá trầm tích có màu nâu đen hoặc đen có thể đốt cháy và thường xuất hiện trong các tầng đá gồm nhiều lớp khoáng chất hay còn gọi là mạch mỏ.
Thành phần của than đá
Thành phần chính của than là cacbon, cùng với sự đa dạng về số lượng các nguyên tố, chủ yếu là hydro, lưu huỳnh, oxy và nitơ (nitrogen)
Vai trò của than đá
Là một nhiên liệu hóa thạch được đốt để lấy nhiệt, than cung cấp khoảng một phần tư năng lượng cơ bản của thế giới và là nguồn năng lượng lớn nhất để sản xuất điện. Một số quy trình sản xuất sắt thép và các quy trình công nghiệp khác cũng đốt than.
Trước đây, than dùng làm nhiên liệu cho máy hơi nước, đầu máy xe lửa. Sau đó, than làm nhiên liệu cho nhà máy nhiệt điện, ngành luyện kim. Gần đây than còn dùng cho ngành hóa học tạo ra các sản phẩm như dược phẩm, chất dẻo, sợi nhân tạo. Than chì dùng làm điện cực.
Ngoài ra than còn được dùng nhiều trong việc sưởi ấm từ xa xưa nhưng khi cháy chúng tỏa ra rất nhiều khí CO2 có thể gây ngộ độc nên cần sử dụng trong các lò sưởi chuyên dụng có ống khói dẫn ra ngoài cũng như có các biện pháp an toàn khi sử dụng chúng.
Than có tính chất hấp thụ các chất độc vì thế người ta gọi là than hấp thụ hoặc là than hoạt tính có khả năng giữ trên bề mặt các chất khí, chất hơi, chất tan trong dung dịch. Dùng nhiều trong việc máy lọc nước, làm trắng đường, mặt nạ phòng độc…
Than đá không chỉ là sản phẩm dành cho việc phát triển kinh tế, nguyên liệu máy móc và nhà máy, chất đốt… mà còn dùng làm điêu khắc, vẽ tranh mỹ nghệ đó là tác phẩm do những nghệ nhân giỏi nghệ thuật.
Nghề điêu khắc than đá ở Quảng Ninh
Trữ lượng và phân bố
Trữ lượng than có tại hơn 70 nước, song phân bố không đều, chủ yếu tập trung ở một số nước và khu vực. Mặc dù sản lượng than toàn thế giới khai thác mỗi năm trên 7 tỷ tấn, nhưng trữ lượng than ngày càng tăng, từ 1.059.053 triệu tấn năm 2000 đã tăng lên 1.074.108 triệu tấn năm 2020 (xem Hình 2). Điều đó chứng tỏ trong lòng đất vẫn còn tiềm năng tài nguyên than rất lớn.
Tác động đến môi trường
Khai thác than và đốt nhiên liệu than của nhà máy điện và các quá trình công nghiệp có thể gây ra thiệt hại lớn về môi trường.
Các hệ thống nước bị ảnh hưởng bởi việc khai thác than. Ví dụ, việc khai thác có thể ảnh hưởng đến mực nước ngầm và độ chua. Sự cố tro bay, chẳng hạn như vụ tràn bùn tro than của Nhà máy hóa thạch của Kingston, cũng có thể gây ô nhiễm đất và ô nhiễm mạch nước ngầm, và phá hủy nhà cửa. Các nhà máy điện đốt than cũng tiêu thụ một lượng lớn nước. Điều này có thể ảnh hưởng đến dòng chảy của các con sông, và có tác động hậu quả đến việc sử dụng đất khác.
Một số tác động môi trường là khiêm tốn, chẳng hạn như bụi bẩn. Tuy nhiên, có lẽ ảnh hưởng lớn nhất và lâu dài nhất của việc sử dụng than là việc thải ra khí carbon dioxide, khí nhà kính gây ra biến đổi khí hậu và sự nóng lên toàn cầu, theo IPCC và EPA. Than là đóng góp lớn nhất cho sự gia tăng CO2 do con người tạo ra trong khí quyển.
Tác động đến sức khỏe
Tài liệu tham khảo
1/ https://vi.wikipedia.org/wiki/Than_%C4%91%C3%A1#%E1%BB%A8ng_d%E1%BB%A5ng_2
1/ http://vanhoanghethuat.vn/nghe-dieu-khac-than-da-o-quang-ninh.htm
some text about author
